Lebmaagverplaatsing

Wanneer er in de lebmaag gas opstapelt zal de lebmaag groter worden en opstijgen in de buik, te vergelijken met een ballon. Meestal verplaatst de lebmaag dan naar de linker kant van de buik en komt deze tussen de pens en de linker buikwand te liggen. In dit geval spreek je van een lebmaagverplaatsing naar links. Het kan ook voorkomen dat de lebmaag na gas opstapeling aan de rechter kant van de buik blijft. In dit geval spreken we van een lebmaagdilatatie of verplaatsing rechts. In deze situatie kan de lebmaag ook om zijn as draaien, waardoor er een torsie (knoop) in de maag komt. Koeien met een lebmaagdilatatie rechts met een torsie van de lebmaag zijn veel zieker dan deze met een lebmaagverplaatsing naar links en hebben ook een andere behandeling nodig.

Symptomen van een lebmaagverplaatsing

  • Verminderde eetlust
  • Gedaalde melkproductie
  • Een ‘’ping’’ geluid aan de linker kant van de flank
  • Geen pensgeluiden te horen
  • Minder fit
  • Soms dunne mest
  • Geen koorts

Veelgestelde vragen

  • Een koe heeft in totaal vier magen, namelijk de pens, een netmaag, een boekmaag en een lebmaag. De lebmaag is de laatste maag van de koe en is te vergelijken met de maag van honden, katten, varkens of de mens. De lebmaag bevindt zich normaal rechts onderin de buik. De pens is erg groot en bevindt zich over de volledige linker zijde van de koe.

  • De oorzaak van een lebmaagverplaatsing is meestal multifactorieel. Dat wil zeggen dat er vaak verschillende onderliggende oorzaken zijn waardoor een koe een lebmaagverplaatsing krijgt. De grootste risicoperiode is de periode kort na afkalven. Verschillende metabole stoornissen (stofwisselingsstoornissen) kunnen hierbij een rol spelen, zoals slepende melkziekte (ketonemie) en kalfziekte (tekort aan calcium). Andere factoren die mee kunnen spelen zijn bijvoorbeeld een grote lege buik na afkalven, een slecht gevulde pens, teveel krachtvoer na afkalven, tekort aan structuur in het rantsoen, een doodgeboren kalf, tweelingdracht, aan de nageboorte blijven staan, kreupelheid, baarmoederontsteking etc. Het is altijd belangrijk om naast de behandeling van de lebmaag ook de onderliggende oorzaak te vinden en deze te behandelen.

  • Vaak verdwijnt een lebmaagverplaatsing naar links niet vanzelf. Daarom wordt er meestal besloten om de koe te opereren. Dit gebeurt gewoon in de stal.

    Bij Dierenkliniek de Kempen kunnen wij lebmaagverplaatsingen naar links opereren door middel van een laparoscopische operatie, ook wel een kijkoperatie (Foto 1). De koe blijft hierbij staan en wordt lokaal verdoofd. Bij deze techniek worden er in de linker flank van de koe twee kleine snedes gemaakt. Door deze snedes worden twee trocards aangebracht tot in de buikholte (Foto 2). In de ene trocard kunnen we een camera inbrengen en precies zien wat er gebeurt in de buik (Foto 3). Via de andere trocard wordt de lebmaag aangeprikt met een metalen buisje. Via dit metalen buisje wordt een klein staafje met twee lange draden in de lebmaag gebracht. Daarna wordt het gas uit de lebmaag afgelaten en zakt deze weg onderin de buik (Foto 4). Vervolgens worden de touwtjes bevestigd aan een lange naald. Beschermd door een lange canule wordt deze naald langs de ribben naar de bodem van de buik gebracht (Foto 5). De naald wordt door de buik gestoken en op deze manier komen de touwtjes aan de onderkant de buik uit. De touwtjes worden vastgeknoopt aan een rolletje gaas (Foto 6), waardoor de lebmaag als het ware vastgeknoopt zit op zijn normale positie. Op de kleine snedes in de flank worden enkele hechtingen geplaatst (Foto 7).

Terug naar aandoeningen